Mabalin nga agresulta iti sakit ti puso ti sobra a kolesterol. Ngem saan a naladaw wenno nasapa unay a mapagbalinmo a normal ti kolesterolmo.
Makisaritaka iti doktormo tapno maeksamenka. Damagem met dagiti aramidem tapno maaywanam ti pusom ket agbalin a nasalsalun-at ti biagmo.
Dagiti Estadistika.
Ti kolesterol ket nalukneng, ken nalanit a substansia iti uratmo. Mausar tapno mapataud dagiti baro a selula ken matunaw dagiti makan. Nasayaat no kalkalainganna. Ngem dakes no adu unay.S: Paggapuan ti kolesterol?
S: Dadduma kadagitoy ti aggapu iti makan kas iti gatas, keso, karne ken mantekilia. Mabalin met a matawid (babaen ti gene) dayta. Kas pagarigan, no nangato a presion ti dara ti dadduma a kapamiliam wenno nagpasarda iti nangato a presion ti dara, dakkel ti posibilidad a maaddaanka iti dayta.
S: Ania ti nagduduma a kita ti kolesterol?
S: Dagitoy ti nagduduma a kita:
- TC (total a kolesterol): Ti dagup ti amin a kolesterol iti daram — no sobra ket dakkel ti posibilidad a maaddaanka iti sakit ti puso
- LDL a kolesterol: Pagaammo kas “dakes” a kolesterol, ti LDL ket mabalin a dumket iti diding ti uratmo, a pakaigapuan ti panagsullat a mabalin nga agresulta iti sakit ti puso wenno istrok
- HDL a kolesterol: Pagaammo kas “nasayaat” a kolesterol, ti HDL ti mangikkat kadagiti LDL a kolesterol
- TG (triglycerides): Maurnong dayta iti bagi babaen ti taba
Panagehersisio: Kabaelam Dayta.
Makatulong ti regular a panagehersisio. Pangatuenna ti “nasayaat” (HDL) ken pababaenna ti “dakes” (LDL). Padasem ti 20 a minuto a kalkalainganna a panagehersisio mamitlo iti kada lawas.
Dagiti Tip Tapno Manayonan ti Aktibidad:
- Rugian saggabassit. Ikarigatam a nayonan ti kapaut ken kadagsen dagiti aktibidadmo.
- Piliem dagiti makaparagsak nga aktibidad. Baliwbaliwam tapno saanka a mauma.
- Kanayonka a magna agingga a posible. Agparadaka iti adayo wenno agagdanka, dika aglugan iti elevator.
- Ag-vacuum-ka wenno agdaluska iti paraangan. Dagitoy ken ti dadduma a trabaho iti balay ket maibilang met nga ehersisio!
Laglagipem a damagen iti doktormo dagiti ehersisio a maibagay kenka.
Dadduma a Tip Para iti Makapasalaun-at a Pannangan.
Dagiti Makan a Nasayaat a Kanen:
- Whole-grain a cereal
- Presko a prutas ken nateng
- Ikan
- Manok
- Prutas ken nateng
- Saan a naasinan a pretzel
- Saan a nataba a microwave popcorn
- Juice, sorbetes, awan ti tabana a yogurt
- Piliem dagiti liningta wenno nai-bake a makan, saan a pinirito
- Limlikam dagiti salad dressing nga aduan iti cream
- Agdawatka iti sauce wenno pagsawsawan tapno maliklikam ti agala iti sobra.
Panagagas a Kasapulan a Maammuam.
Uray no baliwam dagiti kankanem ken agehersisioka, mabalin a kasapulam latta ti agas. Adu dagiti agas a makatulong tapno makainutka iti kuarta ken bumaba ti lebel ti kolesterolmo, kas iti:
- Simvastatin
- Lofibra® wenno Fenofibrate
- Gemfibrozil
Napateg a Maeksamen ti Kolesterolmo.
Makisaritaka iti doktormo tapno mammuam no mamin-anoka nga agpaeksamen ken dagiti aramidem tapno agbalin a normal ti lebel ti kolesterolmo.
TOTAL KOLESTEROL
Makalikaguman.......................Nababbaba ngem 200 mg/dL
Kangatuan............200–239 mg/dL
Nangato..............................240 mg/dL ken nangatngato
LDL A KOLESTEROL
Laglagipen: No nababbaba ti LDL, nasaysayaat!
Kasayaatan..........................Nababbaba ngem 100 mg/dL
Asideg iti Kasayaatan.................100–129 mg/dL
Kangatuan.............130–159 mg/dL
Nangato...............................160–189 mg/dL
Nangato Unay......................190 mg/dL ken nangatngato
HDL A KOLESTEROL
Laglagipen: No nangatngato ti HDL, nasaysayaat!
Nababa.................................40 mg/dL
Nangato................................60 mg/dL ken nangatngato
Reperensia: National Cholesterol Education Program (NCEP)
Bisitaen ti WebMD para iti kanayonan nga impormasion.