Salun-at ken Kinasaranta

Ania ti umuna nga aramiden dagiti annakyo no agawidda manipud iti eskuelaan? Agmeriendada kadi ken mapanda iti sango ti TV wenno kompiuter?

No adu unay ti kanenda ken saanda nga aktibo mabalin a dumagsenda unay. Iti napalabas a 20 a tawen, nagdoble ti kaadu dagiti ubbing a sobra ti timbangna. Mapan a 15% nga ubbing nga agedad iti 6-19 ti sobra ti timbangna. Kaipapananna a dandani maysa iti kada lima nga ubbing ti nadagsen unay.

Dagiti agtutubo a nadagsen unay ket dakdakkel ti posibilidadna a:

• Sakit ti puso
• Diabetes:
• Alta presion
• Nangato a kolesterol
• Daddum a kanser.

No nadagsen ti ubing maparigatan dagiti dumakdakkel a tulang ken susuop. No sobra ti timbang ti ubing mabalin a maapektaran pay ti kompiansana iti bagina ken maaddaan iti depresion.

Kinapudnona kitkitaen dagiti ubbing ti ar-aramidem. Maikuyogdan iti intero a panagbiagda dagiti ugali a masapa a masursuroda. Siguraduem a dagiti nasayaat nga ugali ti masursuroda iti pagtaenganyo.

Tip Para Kadagiti Nagannak:

• Agbalinka a nasayaat a pagwadan kadagiti annakmo. Siguraduem a dagiti makapasalun-at a taraon ti kankanem ken ti pamiliam
• Pagtalinaedem a bassit laeng a nasam-it ken nataba a merienda ti adda iti pagtaenganyo. Nakasagana koma dagiti prutas ken nateng no kayat dayta a meriendaen dagiti annak
• Dagiti koma 100% a tubbog ti prutas ti ipainommo Ti kagudua a tasa ket 1 a makatulong
• Danum ti itedmo iti anakmo imbes a soda pop wenno inumen a nagtaud iti prutas
• Agusar iti skim wenno 2% a gatas imbes a whole milk
• Saanmo a piliten nga ibusen dagiti annakmo ti labayda no nabsogdan
• Saanka nga agus-usar iti makan kas pangay-ayo. Ken dimo dusaen ti anakmo babaen ti saanmo a panangpakan kenkuana
• Dikay mangan wenno agmerienda bayat nga agbuybuyakayo iti TV
• Padasem nga allukoyen ti anakmo nga agbalin nga aktibo iti kada aldaw. Mabalin a kaduaem ida nga agragsak! Kaduaem ida nga agpagnapagna wenno agbisikleta, mangbuggo iti lugan wenno agkakaduakayo a mangaramimd iti dadduma a trabaho. Saan koma a nababbaba ngem 60 a minuto ti panagehersisio ti tunggal ubing iti kada aldaw.

Pangngaasim ta makisaritaka iti doktor no ipagarupmo a sobra ti timbang ti anakmo. Natalged koma ti kankanen dagiti annakmo ken napnuan iti nasayaat a banag a kasapulan ti bagida bayat a dumakdakkelda.

Bisitaen ti WebMD para iti kanayonan nga impormasion.

Panagehersisio:

Napateg ti papelmo no kasano ti panagrikna dagiti annakmo iti panagehersisio. Adtoy ti sumagmamano a tip tapno agbalinda a mas aktibo:

• Pagbalinem a paset ti inaldaw a rutina ti pamiliam ti panagbalin nga aktibo. Mangiwayaka iti tiempo para iti pannagna wenno agkakadua nga agay-ayam kas pamilia.
• Ikkam dagiti annakmo iti ay-ayam ken alikamen a mamagbalin kadakuada nga aktibo. Ipanmo ida kadagiti lugar nga agbalinda nga aktibo.
• Ipakitayo a naragsakkayo no makiramanda kadagiti pisikal nga aktibidad. Suportaram ida no makitam nga interesadoda iti baro a banag.
• Pagbalinem a naragsak ti panagbalin nga aktibo. Mabalin a dayta ket pagay-ayat ti anakmo, a posible a team sports wenno anagay-ayam nga agmaymaysa.
• Siguraduem a dagiti aktibidad ket mayannatup iti edad ti ubing. Ken, tapno masiguradom ti kinatalged, pagusarem ida iti proteksion kas iti helmet, wrist pad ken knee pad.
• Mangbirokka iti lugar a nalaka a papanan para iti regular nga aktibidad.
• Limitaram ti oras ti TV ken video game a saan a lumbes iti dua nga oras iti kada aldaw. Allukoyem dagiti ubbing a magna, agay-ayam wenno agsala.

Reperensia: Ti Centers for Disease Control and Prevention (CDC)

Bisitaen ti WebMD para iti kanayonan nga impormasion.